Wnętrostwo to wada wrodzona, w której jedno lub oba jądra nie zstępują do moszny przed narodzinami dziecka. Choć jest to jedna z częstszych nieprawidłowości układu moczowo-płciowego u chłopców, odpowiednio wczesne rozpoznanie i leczenie pozwalają uniknąć poważnych powikłań w przyszłości – takich jak zaburzenia płodności czy zwiększone ryzyko nowotworu jądra.
W prawidłowych warunkach, w okresie rozwoju płodowego, jądra zstępują z jamy brzusznej przez kanał pachwinowy do moszny. U chłopców z wnętrostwem proces ten nie przebiega całkowicie – jedno lub oba jądra pozostają w jamie brzusznej lub zatrzymują się w kanale pachwinowym.
Wnętrostwo występuje u ok. 3–5% noworodków płci męskiej, a u wcześniaków nawet częściej. U większości dzieci jądra samoistnie zstępują w pierwszych miesiącach życia, jednak jeśli tak się nie stanie do 6. miesiąca, konieczna jest konsultacja lekarska.
WNĘTROSTWO – OBJAWY
Objawy wnętrostwa są zwykle łatwe do zauważenia. Podczas przewijania lub kąpieli dziecka rodzice mogą zauważyć, że moszna jest pusta po jednej lub obu stronach, a w jej miejscu nie wyczuwają jądra. Najczęstsze objawy to:
- brak jednego lub obu jąder w mosznie,
- asymetria moszny (jedna strona mniejsza, zapadnięta),
- czasem wyczuwalne zgrubienie w kanale pachwinowym,
- w późniejszym wieku – dolegliwości bólowe, uczucie ciągnięcia w pachwinie, a nawet trudności z płodnością.
Ważne jest, aby nie mylić wnętrostwa z jądrem wędrującym, które okresowo przemieszcza się do pachwiny pod wpływem odruchów mięśniowych – w tym przypadku jądro można jednak z łatwością sprowadzić do moszny podczas badania.
DO JAKIEGO LEKARZA UDAĆ SIĘ Z OBJAWAMI WNĘTROSTWA?
W przypadku podejrzenia wnętrostwa należy udać się do lekarza pediatry, który oceni rozwój narządów płciowych i w razie potrzeby skieruje dziecko do urologa dziecięcego lub chirurga dziecięcego. To właśnie ci specjaliści zajmują się diagnostyką i leczeniem wnętrostwa.
Nie należy zwlekać z konsultacją, ponieważ pozostawienie jądra poza moszną przez dłuższy czas może prowadzić do jego uszkodzenia, niepłodności, a nawet rozwoju zmian nowotworowych w przyszłości.
DIAGNOSTYKA WNĘTROSTWA CZYLI JAKICH BADAŃ MOŻESZ SPODZIEWAĆ SIĘ NA WIZYCIE
Rozpoznanie wnętrostwa zazwyczaj opiera się na badaniu fizykalnym, które pozwala określić, czy jądro znajduje się w kanale pachwinowym, czy całkowicie nie jest wyczuwalne Dla potwierdzenia diagnozy lekarz może zlecić USG moszny i jamy brzusznej, które pozwalają zlokalizować jądro i ocenić jego wielkość, a czasem nawet badania hormonalne (m.in. hCG, testosteron) – w wybranych przypadkach pomagają ustalić, czy jądra są obecne i prawidłowo funkcjonują. Szybka diagnostyka wnętrostwa jest niezwykle ważna, ponieważ skuteczność leczenia maleje wraz z wiekiem dziecka.
LECZENIE NIEZSTĄPIONEGO JĄDRA
Leczenie wnętrostwa ma na celu sprowadzenie jądra do moszny i zapewnienie jego prawidłowego rozwoju. W zależności od wieku dziecka i stopnia zaawansowania wady lekarz może zaproponować leczenie farmakologiczne lub chirurgiczne.
U najmłodszych dzieci (zazwyczaj do 2. roku życia) możliwe jest zastosowanie hormonalnej terapii stymulującej zstąpienie jądra, najczęściej przy użyciu gonadotropiny kosmówkowej (hCG) lub analogów LHRH. Skuteczność tej metody jest jednak ograniczona i zależy od położenia jądra.
Najczęściej stosowaną metodą leczenia wnętrostwa jest zabieg chirurgiczny – orchidopeksja, polegająca na umieszczeniu jądra w mosznie i jego przymocowaniu, aby zapobiec ponownemu cofnięciu. Zabieg wykonuje się zwykle w znieczuleniu ogólnym, a rekonwalescencja jest krótka. Optymalny czas przeprowadzenia operacji to między 6. a 18. miesiącem życia dziecka. Wówczas minimalizuje się ryzyko uszkodzenia jądra i zaburzeń płodności.
Wnętrostwo to wada, której nie należy bagatelizować, ponieważ wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie pozwalają uniknąć trwałych powikłań i zapewnić prawidłowy rozwój dziecka. W naszym centrum medycznym oferujemy kompleksową opiekę nad pacjentami z wnętrostwem. Od konsultacji urologicznej po nowoczesne leczenie chirurgiczne w bezpiecznych warunkach.
